Thomas Evans (Tel; 1861–1929)
Efallai bo chi wedi clywed am Telynog, ond dyma ei nai Tel. Ganwyd yn y Mwldan Uchaf yn 1861. Roedd ei dad John (brawd Telynog) yn gweithio fel crydd, ac yn godwr canu ym Methania (1864–76). Symudodd Thomas i Aberdâr yn 1888. Gweithiodd dan ddaear fel glowr a dyn tân. Roedd ef hefyd yn fardd arbennig ac yn cystadlu mewn eisteddfodau lleol. Bu farw ei wraig Ruth yn 1908. Yn 1909 enillodd y gadair yn eisteddfod Llwynypia. Fe enillodd y gadair yn Eisteddfod Fawr ‘Semi National’ Aberteifi yn 1909 o flaen torf o 8, 000. Teitl y gerdd oedd ‘Angladd ar y Môr’. Enillodd 10 cadair i gyd. Roedd hefyd yn gerddor gwych yn arwain corau a Chymanfaoedd Canu ar draws Cymru. Roedd yn weithgar yn y gymuned lofaol fel aelod pwysig o’r Pwyllgor y ‘Sliding Scale’. Ganwyd 8 o blant iddo, dau ohonynt yn feirdd –Taliesin (ap Tel) a Ceridwen (Telferch).
Aberteifi drwy'r canrifoedd 